OVACIK

TUNÇELİ İLİ OVACIK İLÇESİ
OVACIK İLÇE TANITIM

Ovacık ilçesi, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Tunceli iline bağlı bir ilçedir.

OVACIK İLÇE TARİH

OVACIK TANITIM

Tunceli’nin kuzeyinde yer alan İlçemiz ismini dağların arasında yer alan 74 km2’lik ovadan almaktadır. 1538 km² alanı ile ilimizin arazi yönünden en büyük ilçesidir.

OVACIK RESİMLER

OVACIK FOTOĞRAFLAR

OVACIK MANZARALAR

OVACIK GÖRÜNTÜLER

OVACIK TANITIM

OVACIK KÜLTÜR

OVACIK YAŞAM

OVAIK

TUNCELİ OVACIK

İl merkezine 65 km uzaklıkta bulunan İlçeye ulaşım Munzur Suyu ile birlikte devam ederek ilerleyen ve Munzur Vadisi Milli Parkı içerisinde yer alan eşsiz doğa manzaralarıyla dolu karayolu üzerinden sağlanmaktadır.

Ovacık Düzlüğü ilin en geniş ve önemli tarım alanlarındandır. Temel tarım ürünleri buğday ve fasulyedir. Kış mevsiminin çok soğuk, karlı ve uzun sürmesi tarımsal etkinliği üç ay gibi kısa bir zamana sıkıştırmıştır.

Yaz aylarındaki arıcılık faaliyeti son on yılda ciddi gelişmeler kaydetmiştir. İlçeye bağlı köylerde hemen her aile küçük ölçekli de olsa hayvancılıkla uğraşmaktadır.

Turistik ve kutsal niteliği haiz Munzur Gözeleri, ilçenin 20 kilometre batısında yer almaktadır. Tunceli'nin şehir merkezinden akan Munzur suyu Ovacık'ın Ziyaret köyünden doğar.

OVACIK İLÇE TARİH

OVACIĞIN TARİHİ

Tunceli ilinin kuzeybatısında yer alan Munzur dağlarının güney eteklerinde, yaklaşık (74) KM2. Ova ile (1538) KM2. alan üzerine kurulmuş ve adını bu ovadan almıştır. Bölgede ilk insan yerleşiminin ne zaman başladığına dair kesin bilgi ve bulgular henüz tespit edilememiştir. Arap İslam kavimlerinin 639 yilinda Hozat ilçesini merkez alarak bu bölgede hâkimiyet sürdürdükleri sanılmaktadır.

OVACIK KADINI

Ovacık ilçesi, Tunceli il merkezine 65 Km. uzaklıkta olup, kuzeyinde Erzincan ili, doğusunda Pülümür ve merkez ilçe, güneyinde Hozat, batısında Erzincan ili ve Çemiskezek ilçesiyle çevrilidir. Denizden yüksekliği 1300 M. olup, en yüksek noktası (3071 M.) ziyaret tepesidir. En önemli akarsuyu Munzur çayıdır. İklim bakımından, kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları ise hava serin geçmektedir.

Halkın geçim kaynağı daha çok tarım ve hayvancılığa dayanmakta olup, ilçeye ayri bir güzellik katan ve turizm cazibe merkezi yapan Munzur çayının çıkış noktası olan Munzur gözeleri burada bulunmaktadır. Dünyaca meşhur olan ve sadece Munzur suyunda yasayan "Kırmızı Benekli Alabalık" ilçenin önemli ürünlerindendir. 2000 yılı nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu 5909, köylerinin nüfusu 2613 kisi olmak üzere toplam 8522 nüfusa sahiptir.

Türk kavimlerinin bölgeye girisi, (1071) Malazgirt savasindan sonra olmustur. 1230'lu yillarda, Anadolu Selçuklu Devletinin egemenligine giren yörenin, 1514 yilinda Çaldiran savasindan sonra Osmanli devletinin sinirlari içerisine girdigi bilinmektedir. Tanzimat hareketleri ile yapilan idari düzenleme sonucu olarak, 1879 yilinda Hozat merkez olmak üzere Dersim vilayeti kurulunca buraya baglanan Ovacik, 1886 yilinda Mamüret-ül Aziz (Elazig) vilayetine baglanmistir.

1908 yılında ilçe teşkilatı Yesilyazi (Zeranik) bucağı merkezinde teskilatlanmis, 1936 yilinda Tunceli ili teşkil edilince bu ile baglanmistir. 1937 yilinda ilçe teskilati, Yesilyazi (Zeranik) bucagindan kaldirilarak bugünkü ilçe merkezi olan Pulur Köyü üzerine Ovacik ilçesi olarak teskil edilmistir.

OVACIK İLÇE COĞRAFYA

OVACIĞIN COĞRAFİ YAPISI

İklimin önemli bir ögesi olan yagis, ilçedeki ekonomik faaliyetleri hem olumlu hem de olumsuz yönde etkilemektedir. Yillik ortalama toplam yagis miktari 200 mm civarinda olan ilçede yagislar genelde sonbahar mevsiminde artmaya baslayarak; kis mevsiminde en yüksek seviyeye ulasip; ilkbahardan itibaren azalmaya baslayarak; yaz mevsiminde en düsük seviyesine düserek; tipik bir karasal iklim özelligi göstermektedir.

Bu yagislar genellikle kasim ayi ortalarindan itibaren mart ayi sonlarina kadar kar seklinde iken, ilkbahar ve sonbaharda yagmur seklinde düsmektedir. Ilçede bazi yillar en fazla kar yagisinin 4 m. yaklastigi görülmektedir. Iste bu yagis özellikleri sicaklikla birlesince ilçedeki ekonomik faaliyetleri olumsuz etkilemektedir. Çünkü yaklasik 6 ay kadar süren kis kosullari gerek tarim gerekse hayvancilik faaliyetlerini sinirlamistir.

Bu iklim özelliklerinin, önemli faydalari da vardir. Kar örtüsü iletken olmadigi için kisin kar ile örtülen kültür bitkilerinin düsük sicakliklarda donmasini önlemektedir. Ayrica kisin bol miktarda görülen kar yagisi ilçenin su potansiyelidir. Ilkbaharda yavas yavas eriyerek; yeraltina sizan yada akar sulara karisan kar sulari, ilçenin yaz mevsimindeki tüm su gereksinimini karsilamaktadir. Ilçenin en önemli akarsuyu ilçe merkezinin yaklasik 17 Km. batisindan kaynagini alan ve Ovacik ilçe merkezi ile Tunceli il merkezinin içinden geçerek Elazig yakinlarinda Keban Baraj Gölüne dökülen Munzur Suyu'dur.

Diger önemli akarsulari ise çevredeki yüksek alanlardan topladiklari sulari belirli araliklarla Munzur Nehrine döken Kizilca Suyu, Kuru Dere, Bogaz Deresi, Arel Deresi, Pasadüzü Deresi, Degirmendere, Aksu Deresi, Mercan Suyu ve Çayüstü Deresidir.

İlçede dogal göller fazla degildir. Bu göllerin en büyügü ilçe merkezinin kuzeyindeki Munzur Daglari üzerinde yer alan ve Köseler Köyü sinirlari içinde bulunan buzulun erimesiyle olusmus olan göllerdir. Irili ufakli göllerin en önemlileri Kepir Gölü, Mercan Gölleri, Kamisli Gölü, Cenk Dere Gölü ve Hizir Gölüdür.

İlçede mera alanlarinin en büyük payi aldigi görülür ki, en önemli ekonomik faaliyetin hayvancilik olmasinin önemli sebeplerinden birisi budur. Ilçenin kuzeyi boydan boya çiplak kayalik alanlarla çevrilidir ve burada sadece belirli mera alanlarinda yaylacilik faaliyeti yapilmaktadir. Ilçede yer alan fundaliklar yeni yetisen veya tahrip edilerek bozulmus agaçlik alanlari temsil eder ki; buralarin eskiden tamami ile orman alani oldugu bilinmektedir.

Orman alanlari çogu orman köylerinde ekonomik geçim kaynagi olmasinin yani sira ilçe merkezi ve köylerinin kislik yakacak ihtiyacinin hemen hemen tamami da bu ormanlardan

karsilanmaktadir. Munzur Çayi vadisi boyunca uzanan çayir alanlari ise; ilçedeki büyük bas hayvanlarin otlak alanlari ve kislik yem ihtiyacini karsilamaktadir. Ilçedeki dogal bitki örtüsünün hizmet sektörüne de olumlu etkileri vardir. Son derece ilginç, güzel olusum ve dogal güzellikler turizm açisindan birçok ziyaretçiyi kendine çekebilmektedir.

OVACIK İLÇE EKONOMİ

Halkın baslica geçim kaynagi tarim ve hayvanciliktir. Genelde tahil yetistirilen ilçede ,sulanan topraklarda sebzecilik yapilir.Ova köylerinde patates, fasulye, bugday ve dari ziraati yapilir .Ilçenin kuzey ve bati kesimlerinde yetistirilen kenger bitkisinden sakiz elde edilir ve önemli gelir saglanir.Hayvancilik da ilçenin ekonomisinde önemli yer tutar. Büyük ve küçükbas hayvanciligin yani sira aricilik da önemli bir geçim kaynagidir.

Topraklarinda zengin kömür yataklari olmasina ragmen madencilik gelismemistir.Ilçede ince hali dokumaciligi yaygindir.

Türkiye'nin en büyük milli parki olan Munzur vadisi milli parkinin büyük kismi ilçe topraklarinda yer alir .Milli park sahasi içinde senelik üretimi 200.000 adet olan bir alabalik üretim tesisi kurulmustur.

lçe nüfusunun %37.21'i kirsal alanda yasamaktadir. Çiftçi aile ekonomisinin bagli oldugu sektörlerin basinda tarim ve hayvancilik gelmektedir. Zirai üretim tali gelir olarak düsünülmektedir. Asil üretim ise; hayvanciliga dayanmaktadir. Is gücü büyük oranda tarimsal alanlarda istihdam edilmektedir. Tarim ve hayvancilik küçük aile isletmeciligi seklindedir. Bitki florasinin çesitliligi ve mevsim sartlarinin uygunlugu ayrica bitki yetistiriciliginde tarim ilaçlarinin kullanilmamasi nedeniyle son yillarda aricilik çiftçi ailesi ekonomisinde önemli bir yer tutmustur.

İşlenebilir arazi genel olarak tinli-kumlu toprak karakterinde olup; tarim için elverişlidir. Yapilan toprak tahlilleri neticesinde ilçe topraklarinin organik maddece zengin-normal, fosforca zengin, azotça fakir, potasyumca yeterli, az alkali özelik gösterdigi belirlenmistir.

Ovacık İlçesi, Dogu Anadolu Bölgesinin genel iklim karakteristigini gösterir bir iklim yapisina sahiptir. Kis aylari soguk ve kar yagisli yaz aylari ise sicak ve kuraktir.

Tarımsal üretimde ihtiyaç duyulan sulama suyunun tamamina yakini dogal su kaynaklarindan karsilanmaktadir. Devlet sulamasi yoktur. Baslica su kaynaklari; Munzur Daglarindan dogan Munzur Nehri ve dereler, Mercan Suyu, Havaçor bölgesinden dogan Havaçor Çayi, ile orman içi su kaynaklaridir. Tarimsal amaçli sulama yönünden su kaynaklari potansiyel olarak yeterli olup; bu kaynaklarin tarim arazilerine intikali açisindan gerekli kanal ve kanalet sistemleri yapilmamis olup; eski usul arklardan tasinmaktadir.

Kültür arazileri 153.800 hektarlik alan içinde 60.968 hektarlik bir kismi teskil eder. Bu alan içerisinde tarla arazilerinin payi oransal olarak %4.5'tir. Yani 2636 hektarlik sahada tarim yapilmaktadir. Bu miktarin yaklasik %80 havza köylerinde yer alir. Kalan %20 lik kisim nispeten daglik mevkilerde ve daginik vaziyettedir. Ilçede yaz aylarinin kisa olusu pazarlama sorunlari nedeniyle üründe çesitlilik azdir. Genel olarak hayvanciliga dayali tarim yapilmaktadir. Yem Bitkileri basta olmak üzere kuru fasulye, bugday ziraati yapilmaktadir.

Pazara yönelik üretimi yapilan ürünlerin basinda ise; kuru fasulye bitkisi gelmektedir. Meyvecilik ilçede genel olarak kuzey rüzgarlarina kapali vadilerde, daginik bir sekilde yapilmaktadir. Pazara yönelik yetistiriciligi yapilan meyvelerin basinda ceviz gelmektedir. Ovacik ilçesinde yetistirilen; kuru fasulye(çali) çevre il ve ilçelerde yararlanilan ürünlerin basinda gelmektedir; ayrica Munzur Daglarinda, dogal hali ile yetisen ve diger sarimsaklardan ayrilan özelligi tek disli olmasi ile bilinen "dag sarimsagi" Ovacik ilçesinde yetismektedir. Bir çok hastaliga iyi geldiginin bilinmesi de bir diger özelligidir.

İlçede yetistirilen ürünler önem sirasina göre kuru fasulye, bugday ve barbunyadir. Bunlarin yani sira Ilçede yogun olarak yapilan hayvancilik faaliyetlerinden dolayi genis alanlarda yonca ve korunga gibi yem bitkilerinin üretimleri de gerçeklesmektedir. Ilçede yetistirilen bu ürünlerin ekimden hasadina ve hatta depolanmasina kadar hiçbir kimyasal madde (kimyevi gübre, ilaç vs) kullanilmamakta olup, tamamiyla "Organik (ekolojik) Tarim" yapilmaktadir.

İlçede yetistirilen meyvelerin basinda ceviz, elma, armut, kiraz ve erik gelmekte olup, agir kis kosullari sebebiyle bu ürünlerin üretimi aile ihtiyaçlarini karsilamaktan öteye gitmemistir.

OVACIK İLÇE TURİZİM

OVACIKTA TURİSTİK YERLER

Anafatma Kaplıcası

Tunceli-Ovacık karayolu üzerinde, il merkezine yaklaşık 7 Km. uzaklıkta bulunan kaplıcanın bulunduğu yerde bir dinlenme ve yeme-içme tesisi vardır. Tek kaynaktan çıkan suyun akım değeri 3 lt/sn, sıcaklığı 25 oC, PH değeri 6.5'tir. 2500-3000 m2'lik bir alanı kaplayan kaplıcadan sadece yöre halkı yararlanmaktadır.

Halbori Gözeleri

Halbori Gözeleri, Tunceli-Ovacık yolu üzerinde, kent merkezine yaklaşık 20 Km. uzaklıkta, Munzur Suyu kenarında, derin ve kayalık bir vadinin içerisinde yer almaktadır. Halbori Gözeleri, çok soğuk kaynak sulara sahip bir dinlenme ve mesire yeri olup, oldukça yoğun kullanılmaktadır. Ancak, beton masa ve oturaklar dışında hiçbir tesis bulunmamakla birlikte doğal yapısını ve güzelliğin korumaktadır.

Munzur (Ovacık) Gözeleri

Ovacık Gözeleri, Tunceli kent merkezine 80 Km., Ovacık ilçe merkezine 17Km. uzaklıkta yer almaktadır. Munzur Dağlarının eteklerinden yaklaşık 200-300 metrelik alanda, karstik kaynaktan irili ufaklı 40 göz halinde fışkıran beyaz köpüklü buz gibi sular, yamaçlardan aşağılara doğru küçük şelaleler oluşturarak akmakta ve Munzur Suyunun oluşturmaktadır. Karstik kayaların, gözelerin ve Munzur Suyunun bir arada oluşturduğu doğal çevre eşine ender rastlanan özellikleri ve görsel değerleriyle il ve bölge ölçeğinde önemli bir rekreasyon ve turizm odağı olma potansiyeli taşımaktadır.

Yöre halkının en yoğun kullandığı mesire yerlerinden biridir. Munzur Gözeleri, sularından çıkarılan lezzetli alabalıklarıyla ünlüdür. Ancak yerel olanaklarla yapılmış birkaç beton masa, oturaklar, çocuk oyun alanı ile bir lokantadan başka herhangi bir tesis yoktur. Munzur Gözelerinin kuzey kesiminde bulunan ağaçlandırma alanına 2000 yılında çam, ladin, huş ve akasya fidanları dikilmiştir.

Gözeler ile Munzur Suyu arasında kalan kısımlarda yürütülen çevre düzenleme çalışmaları kapsamında beton setler, küçük havuzlar, yürüme yolları, oturma mekanları ve köprüler yapılmıştır

Ovacık-Yeşilyazı dolaylarında ve Munzur Gözelerinden 1.5 km. aşağıda Munzur Suyunun iki yanında yer yer bölgenin karakteristik ağacı olan huş meşceresi bulunur. Ülkemizde ender bulunan ağaç türlerinden olan huş, akarsu kıyılarında güzel gövde yapmakta ve bitki örtüsü zenginliğine önemli bir katkı sağlamaktadır.

Mercan Deresi Vadisi

Avcı Dağlarının batı yamaçlarından doğan Mercan Deresi, Ovacık ilçe merkezinin doğusunda Munzur Suyuna karışmaktadır. Mollaalilerin kuzeyinde, Munzur Dağları ve Avcı Dağlarının arasında dik ve derin bir vadide akan Mercan Deresi, yüksek dağlardan beslendiği için suyu boldur. Berrak ve temiz sularında yaşayan alabalıkları meşhurdur. Sportif balıkçılık için elverişli olan Mercan Deresinin büyük bir kısmı Munzur Vadisi Milli Park sınırları içerisinde kalmaktadır.

Bitki örtüsü bakımından çok zengin olan Mercan Vadisinin kuzey kesimleri doğa yürüyüşleri, orman varlığı bakımından zengin olan güney kesimleri piknik ve kamping etkinlikleri için uygun potansiyeller taşımaktadır.

Munzur Dağlarının, Mercan Vadisine inen yamaçlarında yer alan Kırk Merdiven şelaleleri, dar ve küçük bir vadide akan birkaç şelaleden oluşmaktadır. Suyun bolluğu, doğal çevre ve peyzaj özellikleriyle ilginç ve çekici görsel zenginlikler sunan Kırk Merdiven şelaleleri, Ovacık kuzeyinde yaylalara çıkan güzergâh üzerinde ilk durak yerlerinden

OVACIK İLÇE MUNZUR VADİSİ

MUNZUR VADİSİ MİLLİ PARKI

Tunceli-Ovacık arasında uzanan Munzur Vadisinde, 42.000 Hektarlık bir alan 1971 yılında Milli Park olarak ilan edilmiştir. Türkiye'nin en büyük milliparklarından biri olan "Munzur Vadisi Milli Parkı", Tunceli kent merkezine 8 Km. uzaklıkta başlayıp, vadi boyunca Munzur Dağlarına kadar uzanmaktadır. Kuzeyde 3300 metreye kadar yükselen Munzur Dağları, Mercan ve Munzur Suyu vadileri tarafından parçalanmıştır.

Bu bölgenin milli park olarak ilan edilmesinde etken olan veriler, başta akarsu kaynakları ve gözeler olmak üzere zengin doğal veriler, endemik bitki türleri ve yöreye özgü hayvan türleri ile zenginleşen bitki örtüsü ve yaban hayvan varlığıdır.

Munzur Suyu ve Mercan Deresinde yaygın ve yoğun olarak bulunan yöreye özgü nadir alabalık türleri ile çengel boynuzlu ve bezuvar adlarıyla bilinen iki tür dağ keçisi ile av kuşlarından ur kekliği yabanıl yaşamın yöreye özgü değerlerini oluşturmaktadır. Milli parkın kuzeyinde, Munzur Dağlarının üzerinde 2000-3000 metrelik zirvelerde yer alan krater gölleri, Ovacık düzlüğünde kaynayan gözeler ve kanyonlar ile vadi boyunca dökülen şelaleler parkın doğal değerlerini zenginleştirmektedir. Milli parkın her köşesinden eşsiz doğal görünüm ve tüm yabanıl yaşam kolaylıkla izlenebilmektedir. Bu özellikleriyle Munzur Vadisi, gerek rekreasyonel etkinlikler, gerekse doğa araştırmaları için turizme yönelik çok önemli potansiyel taşımaktadır.

Bitki örtüsü bakımından çok zengin olan Munzur Vadisi Milli Parkı florasında, 1518 çeşitli bitki kayıtlı olup, bunlardan 43 çeşidi Munzur Dağlarına, 227 çeşidi Türkiye'ye endemik türlerden oluşmaktadır. Munzur Dağlarından başka hiçbir yerde bulunmayan endemik bitkiler arasında Çan Çiçeği, Erzincan Kirazı, Bindebirdelik Otu, Munzur Kekliği, Munzur Düğün Çiçeği, Dağ Çayı, Munzur Dağı Oltu Otu ve Menekşe sayılabilir. Ovacık ilçesiyle Munzur gözelerinden 1.5 km. aşağıda Munzur Suyunun iki yanında bölgenin karakteristik ağacı olan huş meşceresi bulunmaktadır. Ülkemizde ender bulunan ağaç türlerinden olan huş, bu bölgede su kenarında güzel gövde yapmakta ve bölgenin florasına önemli bir katkı sağlamaktadır. Milli Parkta hâkim ağaç türü meşe ve çeşitli türleridir. Tepeler ve yamaçlarda kayalık olmayan yerler meşe ormanları ile kaplıdır. Vadi tabanında ve su boylarında karışık olarak karaağaç, akağaç, kızılağaç, dişbudak, çınar, asma, huş, ceviz, yabani fındık, kavak, söğüt ve çalı türlerinden oluşan zengin bir bitki örtüsü bulunmaktadır. Alt flora, meşelerin koru niteliğinde olduğu yerlerde zengin durumdadır. Dağların sarp ve dik yamaçları tamamen çıplaktır.

Munzur Vadisi Milli Parkında doğal çevre yaban hayvanları için elverişli bir ortam sunmaktadır. Çengel boynuzlu keçi ve bezuvar isimli iki tür dağ keçisi ile av kuşlarından ur kekliği gibi yaban hayvanları bu yöreye özgü ilginç ve nadir türlerdir. Munzur Vadisi ve çevresi av hayvanları bakımından oldukça zengin sayılır. Milli Parkta kurt, tilki, sansar, ayı, vaşak, su samuru, porsuk, sincap, tavşan, yaban domuzu ve yaban keçisi bulunmaktadır. Mağaralarda ve kaya kovuklarında yaşayan boz ayı, Munzur yaban hayatının önemli büyük memelilerinden biridir. Bölgenin diğer büyük memelileri orman içerisindeki kayalıklarda yaşayan vaşak, yaban domuzu ve kurt'tur. Kuş türleri bakımından da oldukça zengin olan Milli Parkta yırtıcı kuşlardan kartal, akbaba, doğan,şahin,atmaca,kerkenez,delice,çaylak nadir türlerden ise kaya kartalı bulunmaktadır. Gece yırtıcılarından puhu, baykuş ve yarasa yaygın türlerdendir. Milli Parkta bulunan diğer kuş türleri arasında keklik, çil keklik, toy, mezgeldek, turna, bıldırcın, çulluk, üveyik, tahtalı ve kaya güvercinleri, bazı ördek türleri ve ender olarak da kaz bulunmaktadır. Munzur Suyu Vadisinde çeşitli av hayvanları için bir koruma ve üretme alanı vardır.

Zeranik Ovası

Bir vadi düzlüğü olup Munzur Gözeleri’nden başlayarak Ovacık’ın yerleşim yerinden doğuya doğru uzanır.85 km kare yüzölçümüne sahiptir.Yüksek dağlarla çevrilmiştir.Kenger sakızı,fasulye yetiştirilir.Ovanın güney yarısına Zeranik Yazısı adı verilir.Sulama tesislerinin yapılmasıyla ovada 1984 yılında Şeker Pancarı ekimine başlanmış ve olumlu sonuç alındığından daha fazla Şeker Pancarı ekimi yapılmıştır.